Nederland barst van de startup initiatieven. Elke week pitcht wel iemand een nieuw duurzaam platform, slimme tool of sociaal initiatief. Toch haalt maar een fractie van deze startups de volgende fase. Waarom? Niet omdat het idee niet werkt, maar omdat het fundament ontbreekt. Zonder visie, richting en merkziel blijft het bij enthousiasme alleen.
Geen visie, geen richting
De meeste startups beginnen met een oplossing, niet met een visie. Ze zien een kans in de markt, bedenken een product en gaan bouwen. Wat vaak ontbreekt is de fundamentele vraag: “welke latente behoefte van mijn doelgroep los ik écht op?” Een visie gaat verder dan een goed idee; het geeft richting aan keuzes, gedrag en communicatie. Zonder visie dobbert een startup stuurloos rond in een zee van concurrenten.
De missie is geen verkooppraatje
Ook de missie -het ‘waarom’ van de organisatie- is vaak niet goed gekoppeld aan die visie. Te vaak klinkt de missie als een vage belofte of een intern beleidsstuk. Maar een missie moet het kloppend hart zijn van je propositie. Het verbindt je visie aan de tastbare producten of diensten die je aanbiedt. Alleen dan snappen klanten én investeerders waarom jij er toe doet.
Zonder merkwaarden geen merk
Je merkwaarden bepalen hoe je je gedraagt in de markt in je taal, visuele stijl, gedrag en keuzes: ze vertegenwoordigen je ziel. Denk aan waarden als transparantie, lef of zorgzaamheid. Ze geven houvast aan je team, en herkenning aan je klant. Startups die dit vergeten, blijven onzichtbaar of inconsistent. En dat is funest voor vertrouwen.
De klantreis is geen luxe
Veel startups focussen op hun product, maar vergeten te kijken naar de reis die een klant aflegt. Welke touchpoints zijn er? Hoe ervaart iemand jouw merk voordat hij klant is en daarna? Door de klantreis in kaart te brengen, ontdek je gaten, kansen en momenten om waarde toe te voegen. Dat is geen marketingpraat, dat is de basis voor groei.
Kies een strategiepad en committeer je daaraan
Startups willen vaak alles tegelijk. Een app, een platform, B2B én B2C. Maar echte groei komt pas als je durft te kiezen. Ga je voor niches, schaal, of radicale innovatie? Elk pad vraagt andere investeringen, partners en marketingkeuzes. Zonder bewuste strategie blijf je versnipperd en ongericht.
Design doet ertoe
Een sterk merk heeft een consistente visuele identiteit die klopt met de merkwaarden. Dat betekent: goed doordacht logo, kleurgebruik, typografie en tone of voice. Design is geen ‘finishing touch’, het is de drager van je positionering. Een slordig of generiek design wekt wantrouwen en doet af aan je geloofwaardigheid. Hoe goed je idee ook is.
Marketing kost geld en structuur
“Als mensen je niet kennen, kopen ze je niet.” Die zin zouden veel startups op de muur moeten hangen. Marketing is niet iets wat je ‘erbij’ doet. Het vraagt een structurele, planmatige aanpak – met content, distributie en herhaling. Zonder zichtbaarheid geen tractie, en zonder tractie geen investeerders of klanten.
Conclusie: begin bij de basis
Startups die willen doorgroeien naar scale-ups moeten stoppen met alleen bouwen aan producten en beginnen met bouwen aan merken. Dat betekent: visie, missie, strategie, merkidentiteit en marketing. Niet als sluitpost, maar als fundament. Groei is geen toeval. Groei is het resultaat van scherpe keuzes en een helder kompas.
Bert Rappange / Merk en design strateeg